5 Bài học lãnh đạo thú vị từ các đội thể thao chuyên nghiệp

Cho dù bạn có phải là người hâm mộ thể thao hay không thì từ lâu người ta đã thừa nhận rằng thể thao là một cách tuyệt vời để học hỏi, phát triển và thu được những bài học quan trọng trong cuộc sống.

Khi còn là những đứa trẻ tham gia các giải bóng đá thiếu nhi, chúng ta học cách chia sẻ, cách chuyền bóng cũng như thái độ nên có của người chiến thắng và kẻ thua cuộc. Nhưng bạn có biết rằng thể thao cũng mang đến cho chúng ta những bài học lãnh đạo thú vị?

Hiểu điểm mạnh khác nhau của từng nhân viên

Lấy một đội bóng đá làm ví dụ, 11 cần thủ có mặt trên sân đều có vai trò riêng như tiền vệ có nhiệm vụ đoạt bóng từ đối phương và phát động tấn công, tiền đạo là chịu trách nhiệm ghi bàn hoặc kiến tạo bàn thắng hay hậu vệ hỗ trợ cho thủ môn, ngăn chặn đối phương tiếp cận khung thành… Mỗi vị trí đều rất quan trọng và cần có kỹ năng riêng, thế nên rất ít khi chúng ta thấy một chân sút tốt có thể bắt bóng chính xác như thủ môn hay hậu vệ có khả năng sút xa thần sầu như tiền đạo.

Trong kinh doanh cũng vậy, mỗi nhân viên đều sẽ có nhiều điểm mạnh, điểm yếu, kỹ năng khác nhau và quản lý phải là người nhận ra các khía cạnh đó để phân bổ công việc phù hợp. Như Michael Jordan, một trong những cầu thủ bóng rổ vĩ đại nhất mọi thời đại, đã nói, “Tài năng giúp chúng ta thắng trận nhưng tinh thần đồng đội và trí thông minh mới là điều giúp chúng ta giành chức vô địch”. Tương tự như vậy, bạn có thể đạt được các mục tiêu ngắn hạn bằng cách tự mình làm mọi thứ, nhưng biết cách tận dụng đúng sức mạnh của từng cá nhân trong nhóm sẽ giúp bạn và doanh nghiệp bước lên một nấc thang mới.

Không ngại thay đổi

Bạn có biết tại sao một đội thể thao chuyên nghiệp được đánh giá khá yếu ở đầu mùa giải nhưng sau đó lại trở thành nhà vô địch hay không? Vì họ không ngại thay đổi. Nếu có vấn đề gì đó không hiệu quả, ban huấn luyện tận tâm sẽ không nhún vai và thắp hương cầu nguyện tình hình ổn hơn mà bắt tay ngay vào hành động, cho dù đó là thay người, đổi chiến thuật, áp dụng phong cách thi đấu mới hay sử dụng các liệu pháp tâm lý phù hợp hơn.

Từng được xem là đội có thành tích kém nhất lịch sử dự giải bóng rổ nhà nghề Mỹ, Golden State Warriors chỉ thắng 15 và thua 50 trận, xếp bét bảng điểm mùa giải 2019 – 2020. Năm 2022, nhờ bổ sung lực lượng, sự thăng hoa của các cầu thủ trẻ, khả năng gồng gánh của các trụ cột với khả năng cầm quân của huấn luyện viên Kerr, Golden State Warriors đã lấy lại vị thế nhà vô địch mà họ từng có năm 2018.

Thay đổi sẽ khó khăn và gặp nhiều trở ngại. Tuy nhiên, nếu muốn từ Golden State Warriors đầy thăng trầm vào năm 2012 trở thành Golden State Warriors xuất sắc ở hiện tại, bạn cần nhận ra tầm quan trọng của sự thay đổi và thực hiện từng bước để đạt được điều đó.

Đo lường những thứ phù hợp

Khi bình luận về trận đấu, bình luận viên cần liên tục cung cấp thông tin để tránh các khoảng thời gian “chết”. Đó là lý do vì sao chúng ta nghe thấy các số liệu thống kê về đủ thứ trên đời từ việc đây là lần đầu tiên cầu thủ A chạm bóng hay thực hiện một cú đánh đầu kể từ khi trọng tài thổi còi khai cuộc, hay đây là bàn thắng bằng chân trái thứ 5 của cầu thủ B khi đối mặt với thủ môn C, hoặc có thể là các câu chuyện bên lề về lí do vì sao cầu thủ X có kiểu ăn mừng như thế hoặc sáng nay cầu Y đã đăng status gì trên mạng xã hội…

Trong khi chúng ta đang nghe những thông tin đó thì các đội thể thao dường như phớt lờ. Khi chuẩn bị trước một trận đấu lớn, họ cũng nhìn vào số liệu nhưng đó là những con số “biết nói”: đối thủ hơn/thua đội của họ bao nhiêu điểm, số lần chiến thắng khi đối đầu với đội thủ ra sao, ngôi sao của đội đối thủ đã ghi được bao nhiêu bàn trong các trận đấu trước… Đây mới là thông tin mà họ thực sự cần để đưa ra các chiến thuật thi đấu hợp lý.

Cũng giống các đội thể thao, nhà quản lý cũng nên biết chính xác mình cần theo dõi các con số nào và làm sao để truyền đạt các số liệu này cho nhân viên một cách phù hợp nhất. Điều này sẽ giúp bạn đạt được mục tiêu kinh doanh dễ dàng hơn rất nhiều.

Không thể lúc nào cũng thắng, vì vậy đừng hoảng sợ khi thua cuộc

Ngay cả những đội thể thao tốt nhất cũng từng gục ngã. Một lần nữa, hãy nhìn Golden State Warriors, đội bóng đã 5 năm liên tiếp vào đến chung kết giải bóng rổ nhà nghề Mỹ từ 2014 đến 2019. Tuy nhiên sau đó họ có nhiều cầu thủ dính chấn thương và có mùa giải 2020 đáng thất vọng khi lần đầu tiên bỏ lỡ vòng loại trực tiếp sau 9 năm.

Bài học chúng ta có thể rút ra từ Golden State Warriors: thành công không phải là vĩnh viễn. Ngay cả những doanh nghiệp tốt nhất, ổn định nhất cũng trầy vi tróc vảy vượt qua đại dịch và suy thoái kinh tế. Thực tế này này cho thấy rằng sẽ luôn có những tình huống không thể dự đoán và nằm ngoài tầm kiểm soát, điều quan trọng là không hoảng sợ trong thời điểm khó khăn, không dễ dàng từ bỏ các nguyên tắc và phương pháp đã đưa bạn đến với thành công từ ngày đầu và giữ vững niềm tin rằng nhóm sẽ mang lại kết quả mà bạn mong muốn.

Ẳn mừng và tận hưởng chiến thắng

Các bức ảnh thể thao đẹp nhất từng được chụp chắc chắn không thể thiếu hình ảnh các cầu thủ ăn mừng với đa dạng các sắc thái cảm xúc. Bạn còn nhớ bức ảnh Michael Jordan đang ôm chiếc cúp Larry O’Brien năm 1991 hay gần đây nhất là Lionel Messi ăn mừng chức vô địch World Cup năm 2022? Dĩ nhiên việc đạt được doanh số bán hàng hoặc hoàn thành một dự án không giống như các thành tích trên nhưng điều tôi muốn nói là cần ăn mừng mọi chiến thắng mà nhóm đã đạt được.

Mọi người ai cũng thích được khen ngợi, được đánh giá cao. Điều này không chỉ khiến họ có thêm động lực để làm việc chăm chỉ hơn cho các dự án trong tương lai mà còn giúp ích cho doanh nghiệp. Theo nhiều thống kê, thiếu sự đánh giá cao là lý do số một khiến nhân viên rời bỏ công việc và gây thiệt hại không ít cho ngân sách khi phải liên tục tuyển dụng và đào tạo người mới.

Làm cho nhân viên của bạn cảm thấy được đánh giá cao vì tất cả những gì họ làm không khó và điều đó có thể mang lại kết quả to lớn. Thế nên, đừng ngần ngại dành lời khen cho những người xứng đáng.

Nhìn kỹ thì có nhiều điểm tương đồng giữa các đội thể thao chuyên nghiệp và các doanh nghiệp, do đó chúng ta có thể áp dụng các nguyên tắc mà các đội thể thao tốt nhất tuân theo để tăng cơ hội thành công trong kinh doanh. Cũng giống như thể thao, bạn sẽ cần một chút may mắn nhưng làm việc chăm chỉ và thiết lập tinh thần đúng đắn cũng như xây dựng văn hóa lành mạnh sẽ giúp doanh nghiệp ngày càng lớsn mạnh hơn.

Huỳnh Trâm

Author Profile

CareerLink